Düz 43 il əvvəl sovet futbolunun ən dəhşətli faciələrindən biri baş verdi - Daşkənd "Paxtakor"unun on dörd futbolçusu, həkimi, məşqçisi və inzibatçısı təyyarə qəzasında həlak oldu.
Bir komandanın fərqli taleyi
1979-cu il avqustun 11-də Dnepropetrovsk vilayəti üzərində səmada SSRİ tarixində ən dəhşətli aviaqəzalardan biri baş verdi. Səmada iki Aeroflot təyyarəsi toqquşdu. Onların göyərtəsində 178 sərnişin vardı. Daşkənd-Donetsk-Minsk marşrutu ilə uçan təyyarənin göyərtəsində isə 77 sərnişin olub.
O, Voronejdən Kişinyova gedən təyyarə ilə toqquşmuşdu.
Bu təyyarə qəzası SSRİ tarixində ən böyük qəzalardan biri oldu.
Laynerlərin qalıqları, sərnişinlərin cəsədləri və əşyaları 30 km radiusa səpələnmişdi. Ölənlər arasında Daşkəndin “Paxtakor” futbol klubunun 14 futbolçusu və üç məşqçi heyətinin nümayəndəsi də var.
Komanda SSRİ çempionatının yerli "Dinamo" ilə oyunu üçün Minskə uçurdu.
Klubun Daşkənddən olan ehtiyat komandasının nümayəndələri bir gün əvvəl Minskə enmişdi və təəssüf ki, böyük yoldaşlarını gözləmədilər ...
Vaxtilə Kiyev “Dinamo”sunun tanınmış oyunçusu, 1961-ci ildə SSRİ çempionu, SSRİ-nin əməkdar məşqçisi, 1979-cu ildə “Paxtakor”un baş məşqçisi vəzifəsində çalışmış Oleq Bazileviç sağ qalıb: rəhbərlikdən icazə aldıqdan sonra ailəsi ilə görüşmək mümkün olmuşdu. Soçidə tətildə ikən, Minskə tək getməli oldu. Axşam yoldaşlarının və himayədarlarının ölümü ilə bağlı dəhşətli xəbəri eşidəndən sonra kədərlənən müəllim dərhal Daşkəndə uçdu.
"Paxtakor" komanadası, 1979-cu il.
18 yaşlı Sirociddin Bazarovun taleyi ölümcül olub. O, bir gün əvvəl ehtiyat komanda ilə uçmalı idi, lakin uçuşu qaçırdığı üçün əsas komanda ilə uçdu. Komanda ilə birlikdə uçdu və Mixail An zədələndi. Fəlakətdən iki ay əvvəl onun oğlu dünyaya gəlib. Və Leninqrad “Zenit”ində oynaması ilə tanınan Yuri Zaqumennı iki illik fasilədən sonra ciddi zədə səbəbindən böyük futbola qayırmışdı. Amma o da öldü...
Digər oyunçu Tulyaqan İsakov zədələndi, lakin 30 yaşına baxmayaraq, daha meydançaya çıxmadı - çıxa bilmədi... Sağ qalanlar arasında Anatoli Mogilni də var idi. Zədədən sonra müalicəsini ev şəraitində davam etdirməli oldu.
“Paxtakor”un kapitanı Mixail An Kiyev “Dinamo”su ilə oyunda.
Dispeçerin səhvi
Dnepropetrovsk vilayətinin səmasında nə baş vermişdi? Qəza dispeçerin səhvi ucbarından baş vermişdi. Təyyarələr buludlarda 8400 metr yüksəklikdə bir-birinin üstünə aşmışdı. Dispetçer Daşkənd reysinə 1200 metrə qalxmaq əmrini verəndə efirdə belə səsləndi: “Başa düşdüm...”.
Bunu sözü yaxından uşan üçüncü təyyarənin pilotu eşitmişdi. Lakin dispeçer Daşkənddən olan pilotların cavab verdiyinə əmin idi. Bir dəqiqə sonra iki təyyarə toqquşmuşdu...
Kurilovka kəndində "Paxtakor" futbolçularının həlak olduğu yerdə xatirə kompleksi
Daha sonra iki dispeçer 15 il müddətinə azadlıqdan məhrum edilmişdi.
O vaxt sovet mətbuatı qəzalardan yazmırdı. Yəqin ki, inkişaf etmiş sosializmin çiçəklənən ölkəsinin reputasiyasını korlamaq istəmirdilər.
“Paxtakor”un futbolçuları Vladimir Fedorov və Mixail An.
Futbol dünyası hüznlü bir həyat yaşayırdı. Müxtəlif şəhərlərdə SSRİ çempionatının oyunları bir dəqiqəlik sükutla başlayırdı. “Paxtakor”un beş futbolçusu Daşkəndin mərkəzi qəbiristanlığında dəfn edildi. Qohumlarının xahişi ilə qalan oyunçular Özbəkistanın müxtəlif şəhərlərində əbədi istirahət tapdılar.
Bir çox funksionerlər, müxtəlif klubların oyunçuları futbolçu qardaşlarını son səfərə yola salmaq üçün Daşkəndə gəlmişdilər. Bir neçə il sonra qəbiristanlıqda xatirə abidəsi qoyuldu - orada bu gün də çiçək əlində yer yoxdur.
SSRİ İdman Komitəsi və Futbol Federasiyası “Paxtakor”u üç il müddətinə İttifaq çempionatının yüksək liqasında saxlamağa qərar verdi. 15 komanda öz oyunçularını Daşkəndə göndərmişdi. Onların arasında iki ukraynalı - Karpatı Lvovdan Sergey Straşnenko və Çornomorets Odessadan Volodimir Neçayev də var idi. Komanda həmin mövsümü doqquzuncu yerdə başa vurdu və 1982-ci ildə Zakarpatiyadan olan İştvan Sekeçin rəhbərlik etdiyi komanda altıncı yeri tutdu.
"Paxtakor" futbol klubu, 1973.
İki təyyarənin qəzaya uğradığı Dneprodzerjinsk yaxınlığındakı mənzərəli yerlərdə uzun müddətdir ki, həmin hadisələrdən əsər-əlamət qalmayıb. Yalnız yerli sakinlərin, qohumların və futbolsevərlərin yaddaşında bu faciə həmişə amansız ağrılara səbəb olacaq.
Xəbər24.media